Homoseksualiteit lijkt bij ons minder en minder een taboe. Ten minste, dat willen we graag geloven. Zo lang het een ver-van-mijn-bed-show blijft, aanvaardt de gemiddelde Belg het, maar discriminatie op basis van geaardheid blijft een groot probleem.
De grote vraag is: hoe staat de maatschappij tegenover homo's en hoe is dat geëvolueerd?
Om dat te schetsen is een beetje geschiedenis handig..
Homoseksualiteit doorheen de tijd
De Oude Grieken hadden helemaal geen problemen met homoseksualiteit. De badhuizen die men in die tijd kenden, waren strikt gescheiden, want anders konden er wel eens ongelukjes gebeuren. In die badhuizen gebeurde het wel eens dat twee mannen elkaar best aantrekkelijk vonden en dat werd als heel normaal beschouwd. Een oudere Griek die een knaapje inwijdde in de “Griekse beginselen” of een Romeinse heer die er een jong slaafje als minnaar op nahield werden niet met de nek aangekeken. Een evenwichtige relatie tussen 2 mannen of vrouwen van dezelfde leeftijd en stand was echter absoluut uit den boze.
Zelfs Plato, een geleerde met een hoog aanzien, was een homoseksueel.
Middeleeuwen
In de Middeleeuwen was men zeer gelovig. De kerk hield iedereen dom. Nu wil het lukken dat in het Oude Testament staat dat homoseksualiteit slecht is en dat de personen die wel vallen op hetzelfde geslacht gedood moeten worden. Hun handelingen werden dan ook afgedaan als sodomie en volgens de katholieke kerk was dat een zonde. In het begin waren de straffen echter nog niet zo erg. In de praktijk was liefde tussen twee mannen niet ongebruikelijk en zelden bestraft tot in de 13de eeuw. Wanneer men dit opbiechtte en berouw had, werd men tijdelijk uitgesloten van deelname aan de eucharistie. Dat veranderde met de komst van de kruistochten, want daarin kreeg sodomie een politieke betekenis. Het werd een standaardbeschuldiging tegen ketters, zij die niet geloven. In 1120 werd homoseksueel gedrag voor het eerst bestraft door de brandstapel. Sodomie ging dus van een zonde, naar een praktijk waar in Europa de doodstraf op stond.
Iemand beschuldigen van sodomie werd zeer vaak gebruikt als beschuldiging tegen vijanden. Bovendien werden sodomieten doorgaans alleen aangepakt als dit tot sociale onrust leidde, bijvoorbeeld bij aanranding of verkrachting van kinderen. Rechtbanken hielden zich vaker bezig met buitenechtelijk geslachtsverkeer tussen man en vrouw, dan met seksuele handelingen tussen mannen onderling, mede omdat dat laatste niet tot buitenechtelijke kinderen kon leiden.
Hoe homoseksuelen behandeld werden tijdens de middeleeuwen, kwam ook tot uiting in de kunst. Tijdens de Renaissance was er geen merkbare verbetering in de behandeling van holebi’s te merken, maar in de humanistische kunst van deze periode, waarin het menselijke lichaam in al zijn/haar pracht centraal stond, merken we vaak homo-erotische invloeden op. Dat heeft te maken met het feit dat men tijdens het humanisme met rede ging denken en de kerk aan de kant werd geschoven. Vele beroemde kunstenaars uit deze periode waren trouwens homo, denk maar aan Michelangelo. We zitten dan in de 15de en 16deeeuw.
16e - 18e eeuw
In 1532 werd er door keizer Karel V een nieuwe wet uitgevaardigd die geldig bleef tot het einde van de 18de eeuw. Deze wet gold ook voor de Nederlanden, waartoe wij behoorden.
Hieronder een moderne vertaling van de wet:
"Straf voor ontucht die tegen de natuur ingaat. Verder, wanneer een mens met een dier, een man met een man, een vrouw met een vrouw ontucht bedrijft, hebben zij het leven verspeeld en zullen zij naar algemeen gebruik met het vuur van het leven in de dood gebracht worden."
In Engeland werd homoseksualiteit verboden door de zogeheten Buggery act van 1533. Deze wet werd uitgevaardigd door Hendrik VIII. Wie zich schuldig achtte aan sodomie, werd opgehangen en moest zijn bezittingen afstaan. Op deze manier kon Hendrik VIII zich heel wat kloostergoederen toe-eigenen.
Wanneer je in Frankrijk een eerste keer schuldig werd bevonden, hield dat het verlies van je testikels in. De tweede beschuldiging leidde tot het verlies van je geslachtsdeel en bij een derde keer werd je ter dood veroordeeld.
In gans Europa zouden er ongeveer 1600 homofielen terechtgesteld zijn tussen 1540 en 1700. In Londen en in de Nederlanden kwam het in de 18e eeuw wel tot een grootschaliger vervolging. Tijdens de Utrechtse homoseksuelen-affaire werd een gans circuit opgerold en dit zorgde voor een golf van homofobie.
Met de Franse revolutie in 1789 werden homoseksuele handelingen in een zeer groot deel van de westerse wereld strafbaar.
Als gevolg van de Verlichting werd de strafbaarheid door de Franse Revolutie afgeschaft met het nieuwe Franse wetboek: Code Pénal in 1811. Deze Franse wetgeving werd vervolgens overgenomen in: Nederland, België, Luxemburg, Beieren, Italië, Spanje en Portugal. In protestantse landen: Pruisen en Engeland, bleef de strafbaarheid bestaan, maar de doodstraf werd vervangen door een gevangenisstraf. Hierdoor ontstond het begin van de homo-emancipatie
Nazi-Duitsland
Tijdens de tweede wereldoorlog werden vele mensen gezien als minderwaardig en daar hoorden ook homoseksuelen bij. Toch werden ze niet hetzelfde gezien als de joden of zigeuners. Deze behoorden tot de ünterüntermeschen, terwijl homoseksuelen tot de üntermenschen behoorden. Het was niet de bedoeling hen uit te roeien. Ongeveer 10 000 van de 100 000 kwamen in een concentratiekamp terecht. In de concentratiekampen moesten ze als herkenningsteken een roze driehoek dragen, dat vanaf de jaren zeventig een geuzenteken in de emancipatiestrijd werd.
Moslims en homoseksualiteit
Mixed kebab
Inhoud
Om een beter beeld te krijgen van hoe moslims vandaag staan tegenover homoseksualiteit, heb ik de film Mixed kebab gekeken.
De
film speelt zich af in België en Turkije en er wordt zowel Vlaams als Turks
in gesproken.
|
Het verhaal gaat over Ibrahim, een Antwerpse Turk, die zijn geaardheid verbergt uit schrik voor zijn familie die zich aan de traditionele (conservatieve) regels houdt. Bram leert Kevin kennen en vraagt hem mee naar Turkije, waar hij zijn verloofde moet gaan opzoeken. Bram moet immers met zijn Turks nichtje trouwen van zijn familie, maar hij is homoseksueel. Wanneer Bram en Kevin samen slapen en naar de sauna gaan worden er foto’s getrokken. Bram zijn leven staat in een mum van tijd op zijn kop. Zijn broer, Furkan, krijgt de foto’s in handen en confronteert zijn vader ermee. Die pakt zijn zoon zeer hard aan. Mixed kebab is een zeer mooi verhaal over onmogelijke liefde.
Geschikt voor in de klas?
De leerlingen leren door het zien van de film om respect te hebben voor verschillende geaardheden doordat ze zien hoe hartverscheurend het soms is. Ze zien ook in wat cultuurverschillen voor gevolgen hebben, zeker als we geen verdraagzaamheid tonen.
De film geeft heel goed het verschil tussen onze cultuur en de van de Moslims weer. Homoseksualiteit is voor Moslims een grote schande en bij ons veel minder, maar het komt zeker evengoed aan bod dat holebi’s het in de Westerse wereld ook moeilijk hebben. Je krijgt door de film meer respect voor homoseksuelen en krijgt te zien wat ze allemaal moeten doorstaan om te kunnen liefhebben. In die zin vind ik het een zeer goede film.
Er is ook een minder goede kant. De film bevestigt enkele vooroordelen die de Westerse cultuur heeft over Marokkanen. Ze worden bijvoorbeeld afgebeeld als gewelddadig en gesloten tegenover andere culturen. Toch zou ik de film aanraden om eens te bekijken met de 3de graad. Zeker wanneer ze binnen PAV bezig zijn met cultuurverschillen of geaardheid/seksualiteit. Het past zeer goed binnen deze twee thema’s.
Extra informatie
Toch hebben we in ons ‘vooruitstrevende land’ ook een grote gemeenschap waarbij het niet zo voor de hand liggend is. Als moslim is het bikkelhard om je homoseksualiteit te ontdekken, te aanvaarden, laat staan er voor uit te komen.
Hoewel er geen eenduidig beeld bestaat over hoe moslims staan ten opzicht van homoseksualiteit, beschouwt een overgroot deel hen niet als evenwaardig ten opzichte van heteroseksuelen. Hierdoor bestaan er verschillende beschuldigingen. Sommige zien het bijvoorbeeld als een besmettelijke ziekte, terwijl anderen hen zelfs beschuldigen van het veroorzaken en verspreiden van HIV en aids.
De Koran
"En voor degenen uwer vrouwen, die zich aan ontucht schuldig maken, roept vier uwer als getuigen tegen haar en als zij getuigen, sluit haar dan in de huizen op, totdat de dood haar achterhaalt, of totdat God haar een weg opent. En als twee te midden van u zich hieraan schuldig maken, straft hen beiden. En als zij berouw hebben en zich verbeteren, laat hen dan met rust, voorzeker, God is Berouwaanvaardend, Genadevol. "
"Gij nadert met wellust mannen, in plaats van vrouwen. Neen, gij zijt een volk dat de perken te buiten gaat." Het antwoord van zijn volk was slechts: "Verdrijft hen uit uw stad, want zij zijn mannen die zich rein willen houden."
Verzen waaruit blijkt dat er ook tolerantie bestaat:
Soera De Berg 21-27
"En met de gelovigen zullen Wij hun nageslacht, dat hun in het geloof volgt, verenigen. En Wij zullen zeker niets aan hun werken afdoen. Elk mens is onderpand voor zijn daden. En Wij zullen hun een overvloed van fruit en vlees schenken, volgens hun wensen. Daar zullen zij elkaar een beker van hand tot hand reiken waarin ijdelheid noch zonde zal zijn. En er zullen knapen rondgaan alsof zij welbewaakte parels zijn. En zij zullen zich vragend tot elkaar wenden. Zij zullen zeggen: "Voorheen vreesden wij ter wille van onze families. Maar God is ons genadig geweest en heeft ons voor de marteling van de brandende wind behoed." "
Soera De Onoverkomelijke Gebeurtenis 17-26
"Daar zullen jonge mannen onder hen rondgaan die niet zullen verouderen. Met bekers, kannen en kopjes gevuld uit een zilveren bron -Zij zullen daarvan geen hoofdpijn krijgen noch zullen zij dronken worden - En met fruit dat zij het liefst hebben – En met vlees van vogelen dat zij begeren. En er zullen schonen zijn met grote, mooie ogen, Als verscholen parels. Als beloning voor wat zij plachten te doen. Zij zullen daar geen ijdele gesprekken of zondige taal horen, doch het woord "vrede, vrede." "
Volgens de islam mogen moslims niemand ergens toe dwingen of ergens voor straffen. Ze mogen alleen uitleg geven om iemand op zijn fouten te wijzen.
Toch zijn er, meer dan eens, homoseksuelen gestenigd of op een andere manier vermoord vanwege hun geaardheid, in naam van de islam.
Katholieken en homoseksualiteit
Amerika staat bekend als zeer katholiek. Ik was dan ook benieuwd of de mensen er even radicaal zijn als bijvoorbeeld bisschop Léonard bij ons. De film 'Milk' leek me een geschikt medium om te kijken hoe het vroeger was. Later zal ik er ook op ingaan hoe vandaag omgegaan wordt met homoseksualiteit.
De film
Doorheen de hele film zie je authentieke stukjes film van in de jaren 70’. Het verhaal van Harvey Milk speelt zich ook af in die tijd.
Harvey Milk
"If a bullet should enter my brain, let that bullet destroy every closet door."
De film start in 1970 in New York. Harvey heeft het niet makkelijk. De politie houdt regelmatig razzia in homobars en beschuldigt hen onder andere van prostitutie. Alsof dat nog niet erg genoeg is, kan Harvey zijn job kwijtraken omwille van zijn geaardheid.
Hij besluit om met zijn vriend te verhuizen naar Castro in Californië, waar ze een winkel willen openen. Een man zegt hen dat ze niet moeten openen, want de vereniging zal hun vergunning toch intrekken. Wanneer Harvey vraagt op basis van welke wet antwoord de man: ‘Gods wet.’ Ook wanneer Harvey hem een hand geeft, denkt de man dat het besmettelijk is. Hij veegt dadelijk zijn hand schoon.
Milk, koppig als hij is, opent zijn winkel toch. Er komen homo’s van overal naartoe die zich vinden in wat Milk zegt. Deze geaardheid moet openbaar worden, want anders zal er nooit iets veranderen. Hij beslist zich kandidaat te stellen voor supervisor in San Francisco en komt daarbij op voor alle minderheden. Zo wil hij bijvoorbeeld meer rechten voor jongeren, bejaarden, gehandicapten en natuurlijk homoseksuelen.
De politie gaat ondertussen onverbiddelijk verder. Ze blijven homo’s aftuigen, verbieden hun boeken, enz. Het gaat zelfs zo ver dat de arme mannen een fluitje nodig hebben om hulp in te kunnen roepen wanneer ze in gevaar zijn.
Toch haalt Milk in het begin niet genoeg stemmen, maar er komt wel een grote verdeeldheid tussen de bevolking. Het gaat zelf zo ver dat hij dreigbrieven ontvangt.
Anita Bryant
Tegelijk is Anita
Bryant, een omstreden religieuze anti-homoactiviste, bezig met een
tegenovergestelde campagne. Zij strijdt in de jaren 70’ tegen de wet die
bescherming biedt aan homoseksuelen. Zij gelooft dat er een kwade kracht zit
achter
Hun geaardheid en
dat deze mensen het fundament gezin, dat mensen met elkaar verbindt, willen
uitroeien.
Voorstel 6 komt er uiteindelijk toch niet door, omdat er per district wordt gestemd. Milk behaalt de overwinning en wordt supervisor onder burgemeester Moscone.
Dan White
30 000 mensen lopen van de Castro naar het stadhuis om eer te betuigen aan Harvey Milk en George Moscone.
Slechts vijf jaar na de feiten komt hij vrij. Twee jaar later pleegt hij zelfmoord in San Francisco.
Scott Smith
Scott
Smith is de eerste partner van Milk, maar verlaat hem wanneer alle campagnes
hem te veel worden. Na de dood van Harvey werkt hij onvermoeibaar door om zijn
werk verder te zetten. Zelf sterft hij aan aids in 1995.
Extra informatie
Sommige kerkgenootschappen wijzen homoseksualiteit af,
maar in andere is het geaccepteerd en kunnen ze zelfs in het huwelijksbootje
stappen. Het standpunt van de Rooms-katholieke Kerk bijvoorbeeld is dat mensen
met een homoseksuele geaardheid met respect behandeld dienen te worden, maar
dat dit geen goedkeuring van hun handelingen of het homohuwelijk mag inhouden.
Aartsbisschop Léonard over homoseksualiteit
In 1988 schreef hij reeds een boek over de seksuele
moraal voor jongeren. In een interview in 2007 zei Léonard over holebi’s dat ze
abnormaal zijn omdat hun seksualiteit niet helemaal ontwikkeld is. Later
verkondigde hij dat hij het op het gedrag zelf had en niet op de personen,
omdat hij zoveel kritiek kreeg. Hoewel dat voor heel wat commotie zorgde, moest
zelfs de gematigde Kardinaal Danneels toegeven dat dit het officiële standpunt van de katholieke kerk
is.
En alsof hij nog geen commotie genoeg had gezaaid zij hij later ook het volgende over HIV en aids:
“Men heeft ooit aan Johannes Paulus II gevraagd of aids een straf
van God was. Hij heeft toen heel wijs geantwoord dat het erg moeilijk is Gods
bedoelingen te kennen. Ikzelf redeneer helemaal niet in dat soort termen. Ik
zie in deze epidemie dus geen straf, hoogstens een soort immanente
gerechtigheid, een beetje zoals we op het ecologische
vlak soms de rekening gepresenteerd krijgen voor wat we het milieu aandoen.
Misschien wreekt ook de menselijke liefde zich soms als ze slecht behandeld
wordt, zonder dat daarvoor een transcendente bron tussenbeide moet komen.
(. . .) Slecht omgaan met de fysieke natuur brengt haar ertoe ons op onze beurt
slecht te behandelen en slecht omgaan met de diepere aard van de menselijke
liefde mondt ten slotte altijd uit in catastrofes op alle niveaus. In zijn
ogen blijft homoseksualiteit "slecht omgaan met de natuur".
Aan de reacties van onze Belgische bevolking te zien is
de minachtig tegen homoseksuelen fel verminderd, maar bij sommigen woedt deze
nog steeds!
In de VS hangt het af van staat tot staat of je met iemand van hetzelfde geslacht mag trouwen. Dit komt omdat de bevoegdheid huwelijk geen federale bevoegdheid is maar een bevoegdheid van de deelstaten. Homohuwelijken werden al gesloten vanaf 1975, maar telkens ontbonden omdat het tegen de grondwet was.
Momenteel erkennen
alleen de staten: Massachusetts, Connecticut, Iowa, Vermont, New Hampshire, New
York, Washington en het District of Columbia het homohuwelijk.
██ Homohuwelijk erkend
██ Partnerschap met rechten gelijk aan een huwelijk
██ Partnerschap met beperkte rechten
██ Buitenlandse homohuwelijken erkend
██ Geen specifiek verbod of
erkenning van homohuwelijk of partnerschap
██ De wet verbiedt het homohuwelijk
██ De grondwet verbiedt het homohuwelijk
██ De grondwet verbiedt het homohuwelijk en andere vormen van
homoseksueel partnerschap
De Bijbel en de Koran zeggen beide dat homoseksualiteit
niet kan. Het zal niet snel aanvaard worden binnen de islamcultuur, maar ook
het westen heeft nog veel werk. Een aantal religies hebben in de loop van de
tijd een flinke vinger in de pap gehad als het gaat om het aanzetten tot haat
rond homofilie.De angst voor het onbekende is nog zeer groot, hoewel deze
mensen nu veel meer rechten hebben dan vroeger.
Toch zijn er tijden waarin het niet als afwijkend of
abnormaal werd beschouwd. (Zie homoseksualiteit doorheen de tijd.)
De emancipatie
Zoals eerder vermeld, begon de homo-emancipatie doordat men geen doodstraf
meer kon krijgen. Het was een strijd tegen de wettelijke discriminatie en
strafbaarstelling. De eerste fase van de emancipatie profiteerde van nieuwe
wetenschappelijke inzichten. Daardoor werd homoseksualiteit niet meer gezien
als een religieuze zonde, maar als een ziekte of psychische afwijking. Dat zou
betekenen dat homoseksuelen er zelf niets aan konden doen en veroordeling
onterecht zou zijn.
De vroegere onderdrukking en vervolging werd herdacht met de onthulling
van het Homomonument
in 1987. In combinatie met de seksuele revolutie heeft dit ertoe geleid dat
in veel westerse landen de geaardheid en de activiteit gelegaliseerd werd. Zo
is bijvoorbeeld sinds 1990 homoseksualiteit ook niet meer opgenomen in de lijst
van geestesziekten van de Wereldgezondheidsorganisatie en bepaalde
het Amerikaanse Hooggerechtshof in 2003 dat het verbod op homoseksualiteit
ongrondwettig was. Het sluitstuk van deze fase is de erkenning van het
homohuwelijk.
Fase 3: Sociale
acceptatie
Tijdens de derde fase, waarin we ons nog steeds bevinden, wil men
acceptatie van homoseksualiteit in het sociale leven. Dit is nog steeds niet
overal het geval en om dat te zien hoeven we België niet eens te verlaten.
Actualiteit
In sommige delen van de wereld worden ook vandaag nog homoseksuelen vervolgd. Sodomie is in landen waar de Islamitische wetgeving Sharia richtinggevend is, een misdrijf. Zo werden op 20 juli 2005 twee Iraanse jongens van 18 en 17 jaar, Mahmud Asgari en Ayez Marhoni, opgehangen nadat hun relatie door hun eigen familie was aangegeven. Begin maart werd in Chili nog een jonge homoseksueel aangevallen en doodgeslagen. In juli volgde een antidiscriminatiewet, het homohuwelijk is nog een brug te ver voor de regering van Chili waar de katholieke kerk veel invloed behoudt. Om wereldwijd de discriminatie van homoseksuele mannen en vrouwen en aanverwante seksuele minderheden te bestrijden werden in 2006 de Jogjakartabeginselen geformuleerd. Zij strijden voor mensenrechten met betrekking tot seksuele geaardheid en geslachtsidentiteit
Materiaal voor leerkrachten
- Mixed kebab is een film die de leerlingen zeker zal aanspreken omwille van de link met hun leefwereld. Houd daarbij rekening met de besproken doelgroep en laat de film niet zien zonder dat de leerlingen er iets bij moeten doen. Laat hen op voorhand eens nadenken hoe zij staan ten opzichte van homoseksualiteit, geef hen zelf een beetje achtergrondinformatie (daarvoor kan je de blog gebruiken) en laat hen tijdens de film ook enkele vragen oplossen. Na de film is het belangrijk dat ze hun gevoelens mogen uiten en eventueel hun mening mogen herzien.
- Ook voor Milk kan je dit doen. Deze film zal hen over hen algemeen iets minder aanspreken. Het is politiek getint en de meeste leerlingen hebben daar niet zo'n interesse voor. Toch zou ik de film niet uit de weg gaan in de 3de graad.
- Volgende sites zijn zeer bruikbaar als achtergrondinformatie voor leerkrachten om homoseksualiteit bespreekbaar te maken:http://www.movisie.nl/129306/def/home_/homoemancipatie/waarom_bespreekbaar_maken_van_homoseksualiteit/tools_voor_het_bespreekbaar_maken_van_homoseksualiteit/ http://holebi.onderwijsweb.net/werkvormen
- Ook kunst is een manier om leerlingen ermee in contact te laten komen. Denk bijvoorbeeld maar aan het werk van Keith Haring:
Bronnen
http://www.goeievraag.be/vraag/maatschappij/waardoor-homoseksualiteit-taboe-geworden.21906
http://www.deredactie.be/cm/vrtnieuws/mediatheek/nieuws/buitenland/1.1443293
http://nl.wikipedia.org/wiki/Homoseksualiteit
http://nl.wikipedia.org/wiki/Homo-emancipatie
http://nl.wikipedia.org/wiki/Gay_Pride_Parade
http://nl.wikipedia.org/wiki/Andr%C3%A9_L%C3%A9onard#Cultuur_van_het_leven_en_seksualiteit
http://skepp.be/artikels/pseudo-wetenschap/discriminatie-en-pseudo-wetenschap/bisschop-l%C3%A9onard-over-abnormale-homose
http://www.hln.be/hln/nl/959/Bizar/article/detail/1510055/2012/10/02/Mannen-worden-homo-door-voorbehoedsmiddelen.dhtml
http://www.deredactie.be/cm/vrtnieuws/mediatheek/nieuws/buitenland/1.1443293
http://www.dewereldmorgen.be/artikels/2010/10/06/islam-en-homoseksualiteit-een-ongemakkelijk-evenwicht
http://nl.wikipedia.org/wiki/Homohuwelijk#Belgi.C3.AB
Geen opmerkingen:
Een reactie posten